পেৰুৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ডিনা বোলুৱাৰ্টে পেৰুৰ কংগ্ৰেছত গৃহীত নতুন ক্ষমামূলক বিধেয়কৰ বিৰোধিতা কৰাৰ বাবে আন্তঃআমেৰিকান মানবাধিকাৰ আদালতক তীব্ৰ সমালোচনা কৰিছে। উক্ত বিতর্কিত বিধেয়কে ১৯৮৫ৰ পৰা ২০০০ পৰ্যন্ত পেৰুৰ অন্তৰ্দ্বন্দ্বৰ সময়চোৱাত জড়িত সেনা, আৰক্ষী আৰু আত্মৰক্ষা সমিতিৰ সদস্যসকলক ক্ষমা প্ৰদান কৰিব বুলি প্ৰস্তাৱ দিছে। এই সময়চোৱাত সৰু জাতি আৰু গ্ৰামীণ অঞ্চলৰ অধিকাংশ লোকসহ প্ৰায় ৭০,০০০ জন লোক নিহত হৈছিল।
বৃহস্পতিবাৰে, বোলুৱাৰ্টে সামাজিক মাধ্যমত নিজৰ বক্তৃতাৰ অংশ আপলোড কৰি কয় যে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় আদালটে নিজৰ কৰ্তৃত্ব সীমা উলংঘন কৰিছে। তেওঁ কয়, “আমি কোনোবাৰ উপনিবেশ নাছিলোঁ” আৰু “আমি আমাৰ সশস্ত্ৰ বাহিনী, ৰাষ্ট্ৰীয় আৰক্ষী আৰু আত্মৰক্ষা সমিতিৰ সদস্যসকলৰ বাবে ন্যায় বিচাৰ কৰিবলৈ প্ৰচেষ্টাৰ অংশ হিচাপে উক্ত বিলৰ ওপৰত আদালতৰ হস্তক্ষেপ অনুমতি নিদিওঁ।”
এই ক্ষমা বিধেয়ক এতিয়া বোলুৱাৰ্টেৰ অনুমোদনৰ অপেক্ষাত আছে। তেওঁ একে স্বাক্ষৰ কৰি আইনৰ ৰূপ দিব পাৰে, বা স্বচালিতভাৱে প্ৰভাৱীত হ’ব দিৱ পাৰে, বা কংগ্ৰেছলৈ ঘূৰাই পঠিয়াব পাৰে।
ইয়াৰ বিৰুদ্ধত ৰাষ্ট্ৰীয় আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মানবাধিকাৰ সংগঠনে তীব্ৰ প্ৰতিক্ৰিয়া প্ৰকাশ কৰিছে। সমালোচকে কয়, এই আইনে যিসকল যুদ্ধকালীন দুৰ্যোগ সংঘটন কৰা ব্যক্তি আছে, বিশেষকৈ যিসকলৰ বয়স ৭০ বছৰৰ ওপৰত, তেওঁলোকক “মানৱীয়”ভাৱে ক্ষমা প্ৰদান কৰাৰ ব্যৱস্থা ৰাখিছে।
আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংগঠনবোৰ আৰু ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ ৯ জন মানবাধিকাৰ বিশেষজ্ঞে ১৭ জুলাই তাৰিখে এক বিবৃতিত গভীৰ চিন্তা প্ৰকাশ কৰে আৰু পেৰু চৰকাৰে উক্ত বিধেয়ক বাতিল কৰিবলৈ আহ্বান জনায়।
২৪ জুলাই, আন্তঃআমেৰিকান মানবাধিকাৰ আদালতৰ সভাপতি নেন্সি হাৰ্নান্ডেজ লোপেজে পেৰুক উক্ত বিলৰ প্ৰক্ৰিয়া অবিলম্বে স্থগিত কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে। তেওঁ কয় এই বিধেয়কে পূৰ্বৰ আদালতৰ ৰায় উলংঘন কৰে আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় আইনৰ ওপৰত চৰকাৰক স্পষ্টভাৱে ভাঙনি দিব পাৰে।
আদালতে এই ধৰণৰ ক্ষমা বিধেয়কক যিবোৰ গম্ভীৰ মানবাধিকাৰ লঙ্ঘনৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰযোজ্য বুলি নাজানে—যেনে অপহৰণ, গোপন হত্যাকাণ্ড ইত্যাদি। আদালতে স্পষ্টকৈ কয় যে বয়স কোনো ৰেহাইৰ আধাৰ নহয়।
মানৱাধিকাৰ সংগঠন, ‘নেচনেল হিউমেন ৰাইটছ ক’অৰ্ডিনেটৰ’ৰ মতে, এই নতুন আইনে ১৫৬টা দণ্ডৰ আদেশ বাতিল কৰিব পাৰে আৰু ৬০০তকৈ অধিক চলি থকা অনুসন্ধান বিঘ্নিত কৰিব পাৰে।
পূৰ্বত ১৯৯৫ চনত প্ৰাক্তন ৰাষ্ট্ৰপতি আলবাৰ্টো ফুজিমোৰিৰ অধীনত এনে এক ক্ষমা বিধেয়ক আইনৰূপত প্ৰৱেশ কৰিছিল, যাক পাছত বাতিল কৰা হৈছিল।
তথাপি, বোলুৱাৰ্টে দাবী কৰিছে যে তেওঁৰ চৰকাৰে মানবাধিকাৰৰ সমৰ্থক আৰু পেৰুৰ “স্বতন্ত্ৰ, স্বাৰ্থসিদ্ধ আৰু স্বশাসিত” চৰকাৰ। এই কথাবোৰে আন্তঃআমেৰিকান আদালতৰ সিদ্ধান্তৰ বিৰুদ্ধত তেওঁৰ কঠোৰ অৱস্থান প্ৰকাশ কৰে।