মধ্যপন্থী আৰু দক্ষিণপন্থী প্ৰাৰ্থীৰ মাজত বলিভিয়াত ৰাষ্ট্ৰপতি পদৰ বাবে পুনৰ নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ'ব

বলিভিয়া কেন্দ্ৰপন্থী ৰড্ৰিগো পাজ (ক্ৰিষ্টিয়ান ডেমোক্ৰেটিক পাৰ্টি, PDC) আৰু সংৰক্ষকপন্থী পূৰ্বৰ অন্তর্বৰ্তী ৰাষ্ট্ৰপতি জৰ্জ “টুটো” কুইৰোগাৰ (আলিয়ানজা লিব্রে কোৱালিচন) মাজত ৰাষ্ট্ৰপতি পদৰ বাবে পুনৰ নিৰ্বাচনৰ পথত আগবাঢ়ি আছে। এই পৰিস্থিতিয়ে ২০০৫ চনৰ পৰা বলিভিয়া শাসন কৰা মুভমেণ্ট ফৰ সোচিয়েলিজম (MAS) দলৰ প্ৰায় ২০ বছৰৰ শাসনৰ অন্ত পৰাৰ সংকেত দিছে। ৯১ শতাংশৰ অধিক ভোট গণনাৰ প্ৰাৰম্ভিক ফলাফলত পাজে ৩২.৮% ভোট লাভ কৰি আগভাগত আছে, আৰু কুইৰোগাই ২৬.৪% ভোট লাভ কৰিছে। কোনো প্ৰাৰ্থীয়ে ৫০% অধিক ভোট বা ৪০% ভোটৰ সৈতে ১০ পইণ্টৰ বেছি আগুৱাই যোৱাৰ নীতি পূৰণ নকৰাত, ১৯ অক্টোবৰ তাৰিখে পাজ আৰু কুইৰোগাৰ মাজত পুনৰ নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব।

এই নিৰ্বাচনত আটাইতকৈ বাওঁফালে পৰা সোঁফাললৈ মুঠ ৮ গৰাকী প্ৰাৰ্থী অংশগ্ৰহণ কৰিছিল। আৰম্ভণিৰ প'লত ধনী ব্যৱসায়ী আৰু পূৰ্বৰ পৰিকল্পনা মন্ত্ৰী চেমুয়েল ডোৰিয়া মেডিনা আৰু কুইৰোগা আগভাগত বুলি প্ৰকাশ পোৱা হৈছিল, কিন্তু ভোটৰ আগত পাজৰ আচৰিত আগবাঢ়ি মনোজ্ঞ হৈ পৰিছে। পাজ তেওঁৰ পিতৃ, পূৰ্বৰ বাওঁফালৰ ৰাষ্ট্ৰপতি হেইমে পাজতকৈ অধিক কেন্দ্ৰপন্থী বুলি গণ্য হয়।

পূৰ্বৰ বাওঁপন্থী ৰাষ্ট্ৰপতি ইভ’ মৰালেছক নিৰ্বাচনত অংশগ্ৰহণৰ পৰা বঞ্চিত কৰা হৈছিল, আৰু বিদায়ী সমাজবাদী ৰাষ্ট্ৰপতি লুইছ আৰচে—যিয়ে মৰালেছৰ সৈতে বিবাদ কৰিছিল—নিজে নিৰ্বাচনত অংশ নলয়। MAS দলৰ ভিতৰত বিভাজন আৰু দেশৰ গভীৰ অৰ্থনৈতিক সংকটৰ বাবে MAS দলৰ পুনৰ ক্ষমতালাভৰ আশা কম আছিল।

চৰকাৰী ফলাফল এখন সপ্তাহৰ ভিতৰত ঘোষণা হ’ব। ৰাষ্ট্ৰপতিৰ লগতে ভোটদাতাই ২৬ জন ছেনেটৰ আৰু ১৩০ জন প্ৰতিনিধি নিৰ্বাচন কৰিব, আৰু নতুন বিষয়াসকলে ৮ নবেম্বৰত কাৰ্যভাৰ গ্ৰহণ কৰিব।

বলিভিয়া এই প্ৰজন্মত দেখা সৰ্বাধিক অৰ্থনৈতিক সংকটৰ সন্মুখীন হৈছে। মুদ্ৰাস্ফীতি প্ৰায় ২৫% আৰু ডলাৰ আৰু জ্বালানীৰ তীব্ৰ অভাৱ দেখা গৈছে। নিৰ্বাচনৰ পূৰ্বে বলিভিয়াৰ ৰাইজে মূল্যস্ফীতি আৰু জ্বালানি, পাউরুটি আদিৰ ঘন্টা-ঘন্টিৰ বাবে অপেক্ষা কৰিবলগীয়া অৱস্থাত বিক্ষোভ কৰিছিল।

মৰালেছৰ শাসনকালত (২০০৬-২০১৯) বলিভিয়াই শক্তিশালী অৰ্থনৈতিক বৃদ্ধি আৰু আদিবাসী উন্নতিৰ অভিজ্ঞতা লাভ কৰিছিল। তেওঁ গেছ খণ্ড জাতীয়কৰণ কৰি সেই আহৰণক সামাজিক কাৰ্যসূচীত বিনিয়োগ কৰিছিল, যিয়ে দুৰ্বলতা আধা-অর্ধেক কৰি দিছিল। কিন্তু নতুন গেছ পৰিয়োজনাৰ অভাৱ আৰু পৰিৱেশ আৰু জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ ক্ষেত্ৰত মৰালেছৰ কঠোৰ মনোভাৱৰ বাবে গেছৰ আয় ২০১৩ চনৰ $৬.১ বিলিয়নৰ পৰা ২০২৪ চনত $১.৬ বিলিয়নলৈ হ্ৰাস পাইছে।

বলিভিয়াৰ আন এক মুখ্য সম্পদ লিথিয়াম এতিয়াও মাটিৰ তলত আছে। ইয়াৰ ফলত চৰকাৰে জ্বালানি, গম আৰু খাদ্য সামগ্ৰী আমদানিৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় বৈদেশিক মুদ্ৰাৰ অভাৱত পৰিছে। এই সম্পদ সংকট, অৰ্থনৈতিক দমন আৰু ৰাজনৈতিক অস্থিৰতাৰ লগত মিলি দেশটোৰ দুৰ্দশা বৃদ্ধি পাইছে আৰু ৰাইজৰ অসন্তুষ্টি তীব্ৰ হৈছে।

সারাংশস্বৰূপ, বলিভিয়াৰ ৰাষ্ট্ৰপতি পদৰ পুনৰ নিৰ্বাচন পাজ আৰু কুইৰোগাৰ মাজত হ’ব বুলি আশা কৰা হৈছে, যিয়ে MAS দলৰ দীঘলীয়া সমাজবাদী শাসনৰ অন্তৰ সংকেত দিছে। দেশখন কঠিন অৰ্থনৈতিক সংকটত আছে, য’ত মুদ্ৰাস্ফীতি আৰু সামগ্ৰী সংকট আছে, যিবোৰ নতুন চৰকাৰৰ বাবে ডাঙৰ প্ৰত্যাহ্বান হ’ব। এই ৰাজনৈতিক পৰিবৰ্তন আৰু নিৰ্বাচনৰ ফলাফল বলিভিয়াৰ ভৱিষ্যত স্থিতিশীলতা আৰু অৰ্থনৈতিক পুনৰুদ্ধাৰৰ ক্ষেত্ৰত গুৰুত্বপূর্ণ হ’ব।