নাগালেণ্ড বিশ্ববিদ্যালয়ে বর্জ্য পানীক পৰিষ্কাৰ সম্পদত ৰূপান্তৰ কৰাৰ বাবে পৰিৱেশ-বন্ধু প্ৰযুক্তি বিকাশ কৰিছে।

নাগালেণ্ড বিশ্ববিদ্যালয়ৰ গৱেষকসকলে এখন প্ৰাকৃতিকভাৱে অনুপ্ৰাণিত নতুন প্ৰযুক্তি বিকাশ কৰিছে, যাৰ মূল উদ্দেশ্য হৈছে বর্জ্য পানীক মূল্যৱান সম্পদত ৰূপান্তৰ কৰা। এই পৰিৱেশ-সদ্ভাৱী প্ৰণালীখনে বর্জ্য পানীৰ পৰা পৰিষ্কৃত পানী, বায়’ফুয়েল, বায়’গেছ আৰু পুষ্টি উপাদান উৎপাদন কৰিব পাৰে। ই ভাৰতৰ টেকসই জল ব্যৱস্থাপনাৰ বাবে এক গুৰুত্বপূর্ণ বিকল্প হিচাপে আগবাঢ়িছে। কৃষি অভিযান্ত্ৰিকতা আৰু প্ৰযুক্তি বিভাগৰ অধ্যাপক প্রভাকৰ শর্মাৰ নেতৃত্বত এই গৱেষণাই এক সমন্বিত আৰু খৰচ-সাশ্ৰয়ী বিকল্প প্ৰদান কৰিছে, যি প্ৰাকৃতিক জীৱবৈজ্ঞানিক প্ৰক্ৰিয়া ব্যৱহাৰ কৰে।

এই প্ৰযুক্তিটোৱে গছ-পুলি, সেউজীয়া শেওলা আৰু সজীৱাণুৰ সহায়ত বর্জ্য পানী একেলগে শোধন কৰে আৰু উপযোগী উপ-উৎপাদন সংগ্ৰহ কৰে। ই প্ৰযুক্তি-ভিত্তিক নহয়, বৰং প্ৰাকৃতিকভাৱে সচল ব্যৱস্থা যি কম শক্তি খৰচ কৰি টেকসই ফলাফল দিয়ে। এই গৱেষণা Current Opinion in Environmental Science & Health নামৰ জাৰ্ণেলত প্ৰকাশিত হৈছে, যিয়ে ইয়াৰ বৈজ্ঞানিক বিশ্বাসযোগ্যতা আৰু গুৰুত্ব প্ৰতিপন্ন কৰে।

বিশ্ববিদ্যালয়ৰ উপাচাৰ্য অধ্যাপক জগদীশ কে. পাটনায়ে এই ধৰণৰ উদ্ভাৱনৰ সময়োপযোগিতা আৰু প্ৰয়োজনীয়তা প্ৰসংশা কৰি কয় যে, গৃহস্থালি, কৃষি আৰু উদ্যোগিক খণ্ডৰ পৰা অহা বর্জ্য পানীৰ ভাৰ দিনক দিনে বৃদ্ধি পাইছে। তেঁও উল্লেখ কৰে যে, পৰম্পৰাগত চিকিৎসা পদ্ধতিসমূহ কেৱল দুষণ অপসাৰণত কেন্দ্ৰিত, আৰু ই মূল্যৱান সম্পদ উদ্ধাৰৰ সুযোগ হেৰুৱাই দিয়ে। এই গৱেষণাই সেই অভাৱ পূৰণ কৰিছে।

এই প্ৰযুক্তিৰ অন্যতম বৈশিষ্ট্য হ'ল ই 'চাৰ্কুলাৰ ইক’নমি' বা পৰ্যায়ভুক্ত অৰ্থনৈতিক ধাৰণাৰ সৈতে সামঞ্জস্যপূৰ্ণ। বর্জ্য পানীক নিছক অপচয় হিচাপে নেদেখি, ইয়াৰ পৰা পুষ্টি আৰু শক্তিসম্পন্ন যৌগ উদ্ধাৰৰ দিশত প্ৰকৃতি-ভিত্তিক প্ৰক্ৰিয়া ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে। ই দ্বাৰা দুষণ হ্ৰাসৰ লগতে অৰ্থনৈতিক লাভও সম্ভৱ হয়। ই পৰম্পৰাগত চিকিৎসা প্ৰণালীৰ তুলনাত অধিক সাশ্ৰয়ী আৰু কম শক্তি খৰচী।

গৱেষণাত উপস্থাপিত মুখ্য উদ্ভাৱনসমূহত আছে মাইক্র’বিয়েল ফুয়েল চেল আৰু শেওলা-ভিত্তিক চিকিৎসাৰ সংমিশ্ৰণ, কৃত্ৰিম জলাভূমি আৰু উদীয়মান দুষণকাৰী যেনে মাইক্র’প্লাষ্টিক ধৰা ব্যৱস্থা। এই প্ৰণালীসমূহ মডুলাৰ আৰু বিস্তাৰযোগ্য হিচাপে গঢ়ি উঠা, বিশেষকৈ গ্ৰাম্য আৰু চহৰ উপকণ্ঠ অঞ্চলসমূহৰ বাবে উপযোগী, য’ত কেন্দ্ৰভূত, সস্তা চিকিৎসা বিকল্পৰ আৱশ্যকতা অধিক।

গৱেষণাই কেৱল পৰিবেশ-চাৰ্চনাই নহয়, ৰাষ্ট্ৰীয় পায়খানা অভিযান, পানীৰ পুনঃব্যৱহাৰ আৰু জলবায়ু সহনশীলতা সম্পৰ্কীয় উদ্যমৰ সৈতে সংহতি গঢ়াৰ ওপৰতো গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছে। এই প্ৰযুক্তিটোৱে ভাৰতৰ টেকসইতা আৰু সম্পদ দক্ষতা লক্ষ্যৰ সৈতে পূৰ্ণ মিল ৰাখে।

যদিও প্ৰযুক্তিটোৱে প্ৰয়োগশালাত সন্তোষজনক ফলাফল দাঙি ধৰিছে, অধ্যাপক শর্মাই উল্লেখ কৰিছে যে, এতিয়া প্ৰকৃত পৰিৱেশত পাইলট প্ৰকল্প আৰম্ভ কৰাটো পৰৱৰ্তী গুৰুত্বপূর্ণ পদক্ষেপ। স্থানীয় সম্প্ৰদায় আৰু উদ্যোগৰ লগত সহায়-সহযোগিতাৰে কেন্দ্ৰভূত চিকিৎসা ইউনিট স্থাপন আৰু দীঘলীয়া অধ্যয়ন কৰাৰ পৰিকল্পনা চলি আছে।

সংক্ষেপে, নাগালেণ্ড বিশ্ববিদ্যালয়ৰ এই গৱেষণাই টেকসই আৰু সমন্বিত বর্জ্য পানী ব্যৱস্থাপনাৰ দিশত এক যুগান্তকাৰী পদক্ষেপ আগবঢ়াইছে। ই কেৱল দুষণ নিয়ন্ত্ৰণ নহয়, বরঞ্চ সম্পদ উদ্ধাৰ, সম্প্ৰদায়িক অংশীদাৰিত্ব আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় উন্নয়ন লক্ষ্যত সহায়কৰূপে আগবাঢ়িছে—যি ভাৰত আৰু বিশ্বৰ বাবে এক অনুকৰণীয় দৃষ্টান্ত হৈ উঠিব পাৰে।