কেন্দ্ৰীয় শিক্ষা মন্ত্ৰীয়ে মিজোৰামক ভাৰতৰ প্ৰথম সম্পূৰ্ণ সাক্ষৰ ৰাজ্য হিচাপে ঘোষণা কৰিছে

মে ২১ তাৰিখে কেন্দ্ৰীয় শিক্ষা মন্ত্ৰী ধর্মেন্দ্ৰ প্ৰধানে উল্লাস – নব ভাৰত সাক্ষৰতা কাৰ্যকৰ্মৰ অধীনত মিজোৰামক ভাৰতৰ প্ৰথম সম্পূৰ্ণ সাক্ষৰ ৰাজ্য হিচাপে স্বীকৃতি দিয়া হৈ দেশৰ সাক্ষৰতা অভিযানত এটি গুৰুত্বপূর্ণ মাইলষ্টোন বুলি ঘোষণা কৰে। এই সফলতা মিজোৰামৰ শিক্ষা যাত্ৰাৰ গৌৰৱৰ সময় আৰু ৰাষ্ট্ৰৰ বাবে এক বিশেষ গৌৰৱৰ মুহূৰ্ত। প্ৰধানে ইয়াক মিজোৰামৰ লোক আৰু চৰকাৰৰ মিলিত প্ৰচেষ্টাৰ ফলাফল বুলি অভিহিত কৰি কয় যে, এই সফলতাই অন্য ৰাজ্যসমূহক অন্তৰ্ভুক্তিমূলক আৰু আজীৱন শিক্ষাৰ প্ৰচেষ্টা আগবঢ়াবলৈ এক উদাহৰণ স্থাপন কৰিছে, যি বিক্সিত ভাৰতৰ দৃষ্টিভংগীৰ সৈতে সামঞ্জস্যপূৰ্ণ।

এই ঘোষণা আইজলত অনুষ্ঠিত এক আনুষ্ঠানিক অনুষ্ঠানত কৰা হৈছিল, য’ত শিক্ষা মন্ত্ৰী জয়ন্ত চৌধুৰী, মিজোৰামৰ মুখ্যমন্ত্ৰী লালদুহোমা আৰু অন্যান্য ঊর্ধ্বতন বিষয়া সকলে অংশ গ্ৰহণ কৰিছিল। ২০২৩-২৪ পৰ্যায়িক শ্রমশক্তি সমীক্ষাৰ (PLFS) অনুসৰি মিজোৰামৰ সাক্ষৰতা হাৰ ৯৮.২% হিচাপে, যি উল্লাস উদ্যোগৰ ৯৫% মানদণ্ডৰ পৰা বহু আগবাঢ়ি গৈছে। শিক্ষা মন্ত্ৰ্যালয়ে এই সফলতা “লোকসকলৰ শিক্ষাৰ প্ৰতি প্ৰতিশ্রুতি আৰু প্ৰাপ্তবয়স্ক সাক্ষৰতা বৃদ্ধিত স্বেচ্ছাসেৱকসকলৰ অক্লান্ত প্ৰচেষ্টাৰ প্ৰমাণ” বুলি বৰ্ণনা কৰিছে।

এই অভিযানৰ নেতৃত্ব দিছিল ৰাজ্যৰ বিদ্যালয় শিক্ষা বিভাগে, যিয়ে সমগ্ৰ শিক্ষা আৰু নব ভাৰত সাক্ষৰতা কাৰ্যসূচীৰ জৰিয়তে কাম চলাইছিল। ৰাজ্য সাক্ষৰতা অভিযান কৰ্তৃপক্ষৰ অধীনত এটা নিয়ন্ত্ৰণ পৰিষদ আৰু কাৰ্যনির্বাহী কমিটিয়ে এই কাৰ্যসূচী পৰিচালনা কৰিছিল, আৰু ৰাজ্য প্ৰকল্প কাৰ্যালয়ে ইয়াৰ কাৰ্যকাৰিতা সুনিশ্চিত কৰিছিল।

শিক্ষাৰ্থীসকলক সহায় কৰিবলৈ SCERTৰ অধীনৰ ৰাজ্য সাক্ষৰতা কেন্দ্ৰ (SCL)এ মিজো ভাষাত ‘ৱাৰ্তিয়ান’ নামৰ সাক্ষৰতা সামগ্ৰী তৈয়াৰ কৰিছিল, লগতে লাওঙটলাই জিলাৰ বাবে ইংৰাজী সংস্কৰণো প্ৰস্তুত কৰিছিল। লগতে ‘ৰোমেই’ (এখন শিক্ষণ কিতাপ) আৰু ‘মৰ্গদৰ্শিকা’ (এখন শিকোৱা গাইড) আদি সামগ্ৰী শিক্ষাৰ্থী আৰু স্বেচ্ছাসেৱক শিক্ষকসকলক বিতৰণ কৰা হৈছিল।

ক্লাষ্টাৰ ৰিছৰ্চ কেন্দ্ৰৰ সমন্বয়কৰাই ১৫ বছৰতকৈ ডাঙৰ ৩০০০তকৈ অধিক সাক্ষৰতা বিহীন ব্যক্তিক চিনাক্ত কৰিছিল, যাৰ ভিতৰত ১৬০০তকৈ অধিক লোকে শিক্ষাৰ বাবে আগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰিছিল। বিদ্যালয়, সমাজিক হল, স্থানীয় গ্ৰন্থাগাৰ আৰু ঘৰতো শিক্ষাৰ ক্লাছ চলিছিল, যাক ২৯২ জন স্বেচ্ছাসেৱক শিক্ষকে পঢ়ুৱাইছিল।

মিজোৰাম বিদ্যালয় শিক্ষা বিভাগৰ এগৰাকী ঊর্ধ্বতন বিষয়া কয় যে, ৰাজ্যৰ এই সফলতা হৈছে স্থায়ী সাম্প্ৰদায়িক অংশগ্ৰহণ আৰু শিক্ষকৰ প্ৰতিশ্রুতিৰ ফল।

এই সফলতাৰ জৰিয়তে মিজোৰাম হৈছে উল্লাস উদ্যোগৰ অধীনত চৰকাৰৰ দ্বাৰা আনুষ্ঠানিকভাৱে সম্পূৰ্ণ সাক্ষৰ ৰাজ্য হিচাপে ঘোষণা হোৱা প্ৰথমখন ৰাজ্য। এই ৰাষ্ট্ৰীয় কাৰ্যসূচীয়ে অন্তৰ্ভুক্তিমূলক আৰু আজীৱন শিক্ষাৰ মাধ্যমে সাক্ষৰতা বৃদ্ধিৰ লক্ষ্য ৰাখিছে।

মিজোৰামৰ এই সফলতাই দেখুৱালে যে, সম্প্ৰদায়ৰ সহযোগিতা, চৰকাৰী সমৰ্থন আৰু সফল শিক্ষানীতিৰ জৰিয়তে ডাঙৰ পৰিসৰৰ সাক্ষৰতা উন্নয়ন সম্ভৱ। ই অন্যান্য ৰাজ্যসমূহৰ বাবে অন্তৰ্ভুক্তিমূলক শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত এক অনুপ্ৰেৰণা।

স্থানীয় ভাষা আৰু সম্পদৰ সহায়ত, স্বেচ্ছাসেৱক শিক্ষকৰ দ্বাৰা আৰু শক্তিশালী ব্যৱস্থাপনা জৰিয়তে মিজোৰামে পূৰ্ণাঙ্গ সাক্ষৰতাৰ দিশে উল্লেখযোগ্য অগ্ৰগতি কৰিছে। এই সফলতাই দেখুৱালে যে, অন্তৰ্ভুক্তিমূলক আৰু নিৰৱচ্ছিন্ন শিক্ষাব্যৱস্থাই সমাজৰ সকলো স্তৰত শিক্ষা সম্ভাৱনা বৃদ্ধি কৰিব পাৰে।

আগলৈ মিজোৰামৰ এই মডেলই ভাৰতৰ অন্যান্য অঞ্চললৈ দিশা দেখুওৱা আৰু শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত সামগ্ৰীক, স্থানীয়ভিত্তিক আৰু সম্প্ৰদায়কেন্দ্ৰিক পন্থাৰ প্ৰয়োজনীয়তা প্ৰমাণিত কৰিব। এই সফলতাই ভাৰতৰ সাক্ষৰতা অভিযানত এক গুৰুত্বপূর্ণ অধ্যায় স্থাপন কৰিছে, যি আজীৱন শিক্ষা আৰু টেকসই বিকাশৰ বাবে সহায়ক।