প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে গুৱাহাটীস্থিত এখন সভাত বক্তৃতা কৰি ভাৰতৰ স্বাৰ্থৰ বিৰুদ্ধে ৰোৱা বুলি আখ্যা দি ইণ্ডাছ পানী চুক্তি (Indus Waters Treaty - IWT) ক তীব্ৰ সমালোচনা কৰে। তেওঁ কয় যে ১৯৬০ চনত স্বাক্ষৰিত এই চুক্তিটো “অতি বেয়াকৈ আলোচনা কৰা” হৈছিল আৰু ইয়াৰ ফলত ভাৰত নিজৰ হকত থকা পানীও ব্যৱহাৰ কৰিব পৰা নাই, বিশেষকৈ জম্মু আৰু কাশ্মীৰৰ লোকসকলৰ ক্ষেত্ৰত।

তেওঁ উল্লেখ কৰে যে এই চুক্তি অনুসৰি জম্মু-কাশ্মীৰৰ নদীত নিৰ্মিত বাঁধসমূহৰ শিল-পাং নিৰ্মল (desilting) কৰিব পৰা নগ’ল। তলৰ গেটসমূহ বন্ধ হৈ ৰখাৰ ফলত ৬০ বছৰৰ ভিতৰত একোপিনে খোলা নহ’ল। ফলস্বৰূপে, সেই বাঁধসমূহ মাত্ৰ ২–৩% জলসংগ্ৰহ ক্ষমতাতে কাম কৰিব পৰা হৈছে।

মোদীয়ে কয় যে ২৩ এপ্ৰিলত সুৰক্ষা মন্ত্রিগোষ্ঠীৰ সিদ্ধান্ত অনুসৰি এই চুক্তিক অস্থায়ীভাৱে স্থগিত কৰা হৈছে। পহেলগাঁও হত্যাকাণ্ডৰ প্ৰতিক্ৰিয়াত এই সিদ্ধান্ত লোৱা হয়, কিন্তু এইটো কেৱল আবেগিক প্ৰতিক্ৰিয়া নহয় বুলি তেওঁ স্পষ্ট কৰে। তেওঁ কয়, “চুক্তি কেৱল স্থগিত কৰা হৈছে, আৰু ইতিমধ্যে পাকিস্তান বৰষুণত নাঙঠ হৈ পৰিছে। আমি বাঁধৰ শিল-পাং পৰিষ্কাৰৰ বাবে সামান্য গেট মুকলি কৰিছোঁ, তাতেই তলৰ ফালে বান পৰিছে।”

এইটো প্ৰথমবাৰৰ বাবে মোদীয়ে চুক্তিখনৰ কিছুমান বিৱৰণী দিশ উন্মোচন কৰে, যেনে বাগলীহাৰ আৰু ছলাল জলবিদ্যুৎ প্ৰকল্পত পৰিষ্কাৰৰ ওপৰত থকা নিষেধাজ্ঞা। এই বাঁধসমূহ সম্পূৰ্ণৰূপে ১৯৬০ চনৰ পানী চুক্তিৰ নিয়ম অনুসৰি নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল, তথাপি ভাৰতক বাধা দিয়া হৈছিল।

পহেলগাঁও হত্যাকাণ্ডৰ পাছত ভাৰত চৰকাৰে কয় যে পাকিস্তানে সন্ত্রাসবাদৰ সহায়ত ভাৰতক ক্ষতি কৰা অব্যাহত ৰাখিছে, যাৰ ফলত চুক্তিখনৰ মূল আধাৰ — সুসম্পর্ক — ইতিমধ্যে ভঙ হৈছে।

মোদীৰ মন্তব্যই চৰকাৰী মহলত এই অনুমানক শক্তি যোগায় যে ভাৰত ইণ্ডাছ পানী চুক্তিখনৰ ধাৰাসমূহত গুৰুত্বপূৰ্ণ সংশোধন দাবী কৰিব। বিশেষকৈ, চুক্তিখনত থকা বিতৰ্ক নিষ্পত্তি ব্যৱস্থাত ভাৰতৰ অসন্তুষ্টি স্পষ্ট কৰি তেওঁ কয়, এই ব্যৱস্থাক পুনৰ আলোচনা কৰাৰ প্ৰয়োজন আছে।

সাৰাংশত, মোদীৰ এই ভাষণটোৱে ভাৰতৰ ইণ্ডাছ নদী ব্যৱস্থাৰ পানীৰ হক দাবীৰ প্ৰতি এক দৃঢ় ৰাজনৈতিক সঙ্কল্প প্ৰকাশ কৰে আৰু ভৱিষ্যতে এই চুক্তিখনত গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰিৱৰ্তনৰ বাবে পথ প্ৰসস্ত কৰে।