যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ডোনাল্ড ট্ৰাম্পে ইৰানৰ তিনিখন মুখ্য নিউক্লিয়াৰ স্থাপনাক যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ বিমান আক্ৰমণত “সম্পূৰ্ণৰূপে ধ্বংস” কৰাৰ ঘোষণা দিয়াৰ কেইঘণ্টা পিছতে, ইৰানৰ ৰাষ্ট্ৰপতি মাসউদ পেজেশকিয়ানে ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীক ফোন কৰি অঞ্চলটোৰ উত্তেজনাপূৰ্ণ পৰিস্থিতি সন্দৰ্ভত আলোচনা কৰে। ইয়া ইৰান-ইজ্ৰাইল সংঘাত আৰম্ভ হোৱাৰ পিছত মোদী আৰু পেজেশকিয়ানৰ প্ৰথম বাৰ্তালাপ আছিল।
প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীয়ে X (পূৰ্বৰ টুইটাৰ) ত প্ৰকাশ কৰে যে তেওঁ বৰ্তমান সংঘাত বৃদ্ধি পোৱা পৰিস্থিতিত গভীৰ চিন্তা প্ৰকাশ কৰে আৰু “সংলাপ আৰু কূটনীতি”ৰ জৰিয়তে সমাধান বিচাৰিবলৈ ভাৰতৰ পুনৰ আহ্বান জনায়। তেওঁ তৎক্ষণাত উত্তেজনা হ্ৰাসৰ প্ৰয়োজনীয়তা উল্লেখ কৰি আঞ্চলিক শান্তি, সুৰক্ষা আৰু স্থিতিশীলতা পুনৰুদ্ধাৰৰ প্ৰতি সমৰ্থন ব্যক্ত কৰে।
প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ কাৰ্যালয়ৰ (PMO) মতে, পেজেশকিয়ানে মোদীক অঞ্চলটোৰ পৰিস্থিতি বিশেষকৈ ইৰান-ইজ্ৰাইলৰ মাজত চলি থকা সংঘাত সন্দৰ্ভত বিস্তৃতভাৱে অৱগত কৰে। মোদীয়ে ইৰানৰ দ্বাৰা ভাৰতীয় নাগৰিকৰ সুৰক্ষিত ঘূৰাই আনি পুনৰ্বাসনৰ বাবে কৰা সহায়তাৰ বাবে কৃতজ্ঞতা জ্ঞাপন কৰে।
দুয়ো নেতা ব্যৱসায়, অৰ্থনৈতিক সহযোগিতা, বিজ্ঞান-প্ৰযুক্তি আৰু লোক-ভিত্তিক সম্পৰ্ক আদিসহ বিভিন্ন ক্ষেত্ৰত দ্বিপাক্ষিক সহযোগিতা শক্তিশালী কৰাৰ বাবে একেলগে কাম কৰিবলৈ বদ্ধপরিকৰ হোৱাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়ে। তেওঁলোকে পৰিস্থিতি অনুসৰি নিয়মিত যোগাযোগ বজাই ৰাখিবলৈ একমত হয়। ইয়াৰ আগতে, বিগত বছৰৰ অক্টোবৰ মাহত ৰাছিয়াৰ কাজানত অনুষ্ঠিত ১৬তম BRICS শীৰ্ষ সন্মিলনৰ সময়ত মোদীয়ে পেজেশকিয়ানৰ সৈতে প্ৰথমবাৰ দেখা কৰিছিল।
ইৰান-ইজ্ৰাইল সংঘাতৰ পটভূমিত ভাৰত এক জটিল কূটনৈতিক অৱস্থাত পৰিছে, কিয়নো ই দুয়ো দেশৰ সৈতে গুৰুত্বপূর্ণ স্বাৰ্থ আৰু সম্পৰ্ক ৰাখে।
ভাৰত আৰু ইৰান চাবাহাৰ বন্দৰ উন্নয়ন প্ৰকল্পত একেলগে কাম কৰি আছে, যিয়ে আফগানিস্তান আৰু মধ্য এছিয়ালৈ ভাৰতৰ প্ৰৱেশদ্বাৰ হিচাপে কাম কৰে। তেওঁলোকে পাকিস্তান আৰু আফগানিস্তানৰ সংখ্যালঘুসম্প্ৰদায়ৰ ওপৰত হোৱা আচৰণ সন্দৰ্ভত একেধৰণৰ চিন্তা-ভাবনা ৰাখে। আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয়-উত্তৰ-দক্ষিণ পৰিবহণ পথ (INSTC) লৈও দুয়ো দেশ একেলগে কাম কৰিছে, যাক আঞ্চলিক সংযোগ আৰু অৰ্থনৈতিক অংশীদাৰিত্ব বৃদ্ধিৰ ক্ষেত্ৰত অত্যন্ত গুৰুত্বপূৰ্ণ বুলি গণ্য কৰা হয়।
ইয়াৰ উপৰিও, SCO শীৰ্ষ সন্মিলনত ইৰানক সদস্য হিচাপে অন্তৰ্ভুক্ত কৰাত ভাৰতে গুৰুত্বপূর্ণ ভূমিকা গ্ৰহণ কৰিছিল। তদুপৰি, BRICS গোটতো ইৰানৰ সদস্যপদ নিশ্চিত কৰাত দিল্লীৰ সহযোগ আছিল। চীন আৰু ৰাছিয়াৰ প্ৰতি দৃষ্টিভংগীৰ ক্ষেত্ৰতো দুয়ো দেশৰ মাজত বিস্তৃত আলোচনা হৈছে, বিশেষকৈ যেতিয়া বেইজিঙে ইৰানত নিজৰ প্ৰভাৱ বৃদ্ধিৰ চেষ্টা কৰিছে।
একেদৰে, ভাৰতৰ ইজ্ৰাইলৰ সৈতে এক দৃঢ় ৰাষ্ট্ৰীয় সুৰক্ষা আৰু প্রতিরক্ষা অংশীদাৰিত্ব আছে। সাম্প্ৰতিক দশদিনত ইজ্ৰাইলৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী বেঞ্জামিন নেতানিয়াহু আৰু বিদেশ মন্ত্ৰী গিডিয়ন সা’আৰে ভাৰতৰ নেতাসকলৰ সৈতে যোগাযোগ কৰিছে। ইৰানৰ ৰাষ্ট্ৰপতিৰ এই উচ্চ-স্তৰীয় যোগাযোগে তেহেৰণৰ বাবে দিল্লীৰ গুৰুত্বকো সূচায়।
দুয়ো পক্ষৰ সৈতে সুসম্পৰ্ক বজাই ৰাখি, ভাৰত এতিয়া শান্তি আৰু সংলাপৰ আহ্বান জনাই কূটনৈতিকভাৱে এটি সাৱধানীকতাৰ পথত আগবাঢ়ি আছে।