VID Jaishankar-এ চীনৰ ৰাষ্ট্ৰপতি শি জিনপিঙৰ সৈতে আন SCO পৰৰাষ্ট্ৰ মন্ত্ৰীসকলৰ সৈতে সাক্ষাৎ কৰে

বিদেশ মন্ত্ৰী এছ. জয়শংকৰে পাঁচ বছৰৰ ভিতৰত প্ৰথমবাৰৰ দৰে চীনলৈ চৰকাৰী ভ্ৰমণ কৰি চীনৰ ৰাষ্ট্ৰপতি শি জিনপিঙৰ সৈতে বেইজিঙত মঙলবাৰৰ দিনা সাক্ষাৎ কৰিছে। এই বৈঠকে ভাৰত আৰু চীনৰ দ্বিপাক্ষিক সম্পৰ্ক পুনৰুজ্জীৱিত কৰাৰ চেষ্টা চলি আছে, বিশেষকৈ ২০২০ চনৰ গালৱান উপত্যকাৰ সংঘৰ্ষৰ পাছত হোৱা সীমান্ত উত্তেজনা অনুসৰি।

চীনলৈ অহা এই ভ্ৰমণত জয়শংকৰে শ্বাংহাই কোঅপাৰেচন অর্গেনাইজেচন (SCO)ৰ পৰৰাষ্ট্ৰ মন্ত্ৰীসকলৰ বৈঠকত অংশগ্ৰহণ কৰিছে। তেওঁ তেওঁৰ সহচৰ SCO পৰৰাষ্ট্ৰ মন্ত্ৰীসকলৰ সৈতে মিলি ৰাষ্ট্ৰপতি শি জিনপিঙক কল কৰি বৈঠকৰ সূচনা কৰে। সামাজিক মাধ্যমত তেওঁৰ টুইটৰ জৰিয়তে, তেওঁ জনায় যে তেওঁ ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰপতি দ্ৰৌপদী মুৰমু আৰু প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীলৈ পৰা শুভেচ্ছা শি জিনপিঙলৈ জ্ঞাপন কৰিছে। লগতে, তেওঁ চীনৰ শিৰস্থানক সাম্প্ৰতিক দ্বিপাক্ষিক সম্পৰ্কৰ উন্নয়নৰ বিষয়ে অৱগত কৰে আৰু উভয় ৰাষ্ট্ৰৰ শীৰ্ষ নেতাসকলৰ পৰামৰ্শৰ মূল্যবানতাক স্বীকাৰ কৰে।

এই বৈঠক তেওঁ আৰু চীনৰ শিৰস্থানৰ মাজত ২০২০ চনৰ প্ৰাণঘাতী গালৱান সংঘৰ্ষৰ পাছত হোৱা প্ৰথম সৰ্বাস হৈ আছে। গতকালের সংঘাতৰ ফলস্বৰূপ, দুই শক্তিশালী ৰাষ্ট্ৰৰ মাজত উত্তেজনা বৃদ্ধি পাইছিল, যাৰ বাবে স্বাভাৱিক কূটনীতিৰ ব্যৱস্থা সম্পূৰ্ণভাৱে বিনষ্ট হৈছিল। ২০২৪ চনৰ অক্টোবৰ মাহত লাদাখৰ দুটাকৈ মূল সংঘাত বিন্দু—ডেমচক আৰু ডেপসাং—সমাধানৰ বাবে এক নিস্ক্রিয়তাৰ চুক্তিততালিকা গ্ৰহণ কৰা হৈছিল। তাৰ পাছত দুয়ো ৰাষ্ট্ৰই ঠাণ্ডা অৱস্থাত ৰখা দ্বিপাক্ষিক সংলাপ মেকানিজম পুনৰুজ্জীৱিত কৰাৰ সিদ্ধান্ত লৈছিল।

জয়শংকৰে সোমবাৰে চীনৰ সহযোগী মন্ত্ৰী ৱাং ইৰ সৈতে হোৱা বৈঠকত এলএচি (লাইন অৱ একচুৱেল কণ্ট্ৰোল)ত উত্তেজনা হ্ৰাসৰ প্ৰয়াসৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে। তেওঁ কয়, "গত ন'মাহৰ ভিতৰত আমাৰ দ্বিপাক্ষিক সম্পৰ্ক স্বাভাৱিক কৰাৰ দিশত যথেষ্ট অগ্ৰগতি হৈছে... এতিয়া সীমান্তৰ স'তে যুক্ত আন বিষয়বোৰ, বিশেষকৈ উত্তেজনা হ্ৰাসৰ ওপৰত কাৰ্যকৰী পদক্ষেপ লোৱাৰ সময় আহিল।" তেওঁ ইমানেই কয় যে, দুই ৰাষ্ট্ৰৰ মাজত থকা পাৰ্থক্যক বিবাদলৈ পৰিণত নহ'ব দিয়া উচিত আৰু প্ৰতিযোগিতাক সংঘৰ্ষলৈ নলবোৱাৰ বাবে সহযোগিতা আগবাঢ়িব লাগে।

তেওঁ চীনক "বাধা দিয়া বাণিজ্য ব্যৱস্থা আৰু পথবিঘ্ন" এৰাই চলিবলৈো আহ্বান জনায়, যাক গুৰুত্বপূৰ্ণ খনিজৰ ওপৰত চীনৰ নিৰ্মাণকাৰী নিয়ন্ত্ৰণৰ সূচক হিচাপে ধৰা হৈছে, যিয়ে ভাৰতৰ প্ৰয়োজনীয় সম্পদৰ প্ৰৱাহত বিঘ্ন ঘটাইছে।

জয়শংকৰৰ এই ভ্ৰমণ ভাৰতৰ ৰক্ষামন্ত্ৰী ৰাজনাথ সিংহে ২০২৫ চনৰ জুন মাহত চীনৰ চিংদাওলৈ কৰা ভ্ৰমণৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি আগবাঢ়িছে, য’ত তেওঁ SCO ৰক্ষামন্ত্ৰীসকলৰ বৈঠকত অংশগ্ৰহণ কৰিছিল। এই ভ্ৰমণ আছিল ভাৰতৰ এজন ৰক্ষামন্ত্ৰী চীনলৈ অহাৰ দহ বছৰৰো অধিক সময়ৰ পাছত হোৱা প্ৰথম ভ্ৰমণ, যিয়ে দুয়ো ৰাষ্ট্ৰৰ মাজত সুৰক্ষা আৰু কূটনৈতিক সংলাপৰ নতুন অধ্যায়ৰ সূচনা কৰাৰ সম্ভাৱনা সৃষ্টি কৰিছে।

এই উচ্চস্তৰীয় বৈঠকৰ উদ্দেশ্য হৈছে প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ সম্ভাৱ্য চীন ভ্ৰমণৰ মাটিৰ সাজু কৰা, যি সম্ভৱতঃ এই বৰ্ষৰ অন্তত SCO নেতাসকলৰ শীৰ্ষ বৈঠকত অনুষ্ঠিত হ'ব।

যোৱা সময়ছোৱা সত্বেও, একাধিক সংবেদনশীল বিষয়ৰ ফলত দুয়ো ৰাষ্ট্ৰৰ সম্পৰ্কত তানে টান সৃষ্টি কৰি আছে। দলাই লামাৰ উত্তৰাধিকাৰ বিষয় আৰু ভাৰতৰ অপাৰেচন সিন্ধূৰৰ পিছত পাহেলগামত হোৱা সন্ত্রাসী আক্ৰমণৰ সময়ত চীনৰ পাকিস্তানক অটুট সমৰ্থন জনোৱাৰ দৰে বিষয়বোৰে উল্লেখযোগ্য ৰণনৈতিক অৰ্থনৈতিক সমস্যা সৃষ্টি কৰিছে। লগতে, চীন, পাকিস্তান আৰু বাংলাদেশৰ মাজত ঘনিষ্ঠতা বৃদ্ধি পাবৰ বিষয়ত ভাৰতেও গভীৰ চিন্তা কৰি আছে।

এই ভ্ৰমণই দুই এজন বৃহৎ এছিয়ান শক্তিৰ পুনঃসংযোগৰ দিশত গুৰুত্বপূৰ্ণ পদক্ষেপ বুলি গণ্য কৰা হৈছে, কিন্তু অৱশ্যে বিদ্যমান উত্তেজনা আৰু অসম্পূৰ্ণ সমাধানৰ বাবে সুস্থিৰ সম্পৰ্ক গঢ়ি তোলাৰ বাবে দীঘলীয়া আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পৰামৰ্শ, পৰস্পৰত বিশ্বাস আৰু সাৱধানে কূটনীতিৰ প্ৰয়োজন থাকিব।